Help! Ik heb te veel ideeën 

Ik ben er zelf maar al te goed bekend mee. Of het nu te herleiden is naar mijn ADHD, of gewoon omdat ik lekker creatief ben en van verhalen schrijven houd – mijn hoofd puilt uit van de ideeën. Ik schrijf ook verschillende dingen: korte verhalen, proza, thrillers, horror en ik wil al jaren een heerlijke detective schrijven. 

In ieder genre en in elk verhaal kan ik weer een ander eitje kwijt. In het ene verhaal kan ik maatschappelijke relevante onderwerpen kwijt, in het andere kan ik occultisme ontdekken, weer iets anders helpt me om mijn eigen emoties te verwerken – zo kan ik nog wel even doorgaan.

Het probleem? Alle ideeën volgen elkaar zó snel op, dat ik het niet bij kan houden. Ik vind het allemaal even leuk en boeiend, waardoor ik geen keuze kan maken in wat ik nou ga schrijven. Gevolg? Er komt geen woord meer op papier, want ik verlam (oké, dat is wél te herleiden naar ADHD). Intussen heb ik geleerd hoe ik zo veel mogelijk focus kan leggen op één verhaal. Hoe? Dat vertel ik je hier!

Prioriteiten stellen

Of je nu een echte ADHD-er bent of simpelweg veel ideeën hebt waar je iets mee wilt: hoe kies je nou waar je je op gaat focussen? 

Ik houd van lijstjes, omdat die me helpen zaken inzichtelijk te krijgen. De tip die er uit voortvloeit: stel prioriteiten.

• Bedenk je met wel verhaal je op dit moment het meeste kunt;
• Stel jezelf de vraag: welk verhaal geeft me het meeste plezier om te schrijven (of vind ik het belangrijkste om te vertellen);
• Ben je beginnend schrijver? Kies dan voor een verhaal dat nog niet te moeilijk is om te schrijven, zoals een verhaal met meerdere subplots, ingewikkelde motieven, en wisselende perspectieven. Houd het wat simpeler zodat je lekker bezig blijft;
• Gevorderd schrijver? Kies dan juist voor iets dat je nog niet eerder hebt gedaan! Maak het jezelf dus wat moeilijker; daag jezelf uit
• Weet je veel van het onderwerp of moet je veel onderzoek doen? Waar gaat je voorkeur op dit moment naar uit?

Het staat je vrij om je eigen behoeften op papier te zetten om zo je prioriteiten vast te stellen. Zo kun je kiezen met welk idee je het eerste aan de slag gaat.

Eén verhaal of meerdere tegelijk schrijven?

Dat het verstandig is om prioriteiten te stellen, betekent natuurlijk niet dat je al je eieren in één mandje moet stoppen. Sterker nog, het kan zelfs heel goed werken om twee verhalen tegelijkertijd te schrijven. Dat noemen we ook wel een ‘schaduwverhaal’. Doorgaans is het schaduwverhaal een ander genre dan je hoofdverhaal. Blijf je binnen één genre? Dat kan ook. Het enige waar je voor moet oppassen, is dat je verhalen niet door elkaar gaan lopen. Schrijf dus geen thriller naast een detective, met allebei het thema ‘moord’. Laat je thriller dan ergens anders over gaan. 

Door te werken aan een schaduwverhaal, heb je wat afwisseling. Bovendien kan het je helpen om afstand te nemen van je hoofdverhaal. Dat beperkt het risico dat je er te dicht bovenop zit en je de weg kwijt raakt. Ook geef je jezelf de ruimte om je creativiteit ten volste te benutten.

Ik kom tot niks!

Wat moet je doen als je zo veel ideeën hebt dat je verlamming ervaart en tot niks komt? Schrijven doen we vaak naast een reguliere baan en het bestaat naast ons gezinsleven en het huishouden. Kortom: voor schrijven moet je bewust tijd vrijmaken, omdat het anders niet gaat lukken. 

In mijn geval zorgt de overvloed aan ideeën ervoor dat ik nergens aan toe kom. Ik wil het allemaal, waardoor mijn breid oververhit raakt, er kortsluiting ontstaat en uitvalt. Totaal niet handig natuurlijk! Hoe los ik dat dan op? Ik schrijf op de momenten dat ik er zin in heb en ik schrijf op dat moment waar ik zin in heb. Ik heb geen zitvlees, dus als ik met een boek bezig ben, dan weet ik dat het een langdurig proces is. En dat is helemaal oké! Ik wissel het schrijven van een boek graag af met korte verhalen en andere activiteiten. Zo kan ik toch mijn ei kwijt (en worden er ondertussen een paar wasjes gedraaid). 

Blijkt er meer in een kort verhaal te zitten, bijvoorbeeld een novelle of misschien wel een roman? Dan is de schets in ieder geval al gemaakt. Ik kan er altijd later op terugkomen en gaan inkleuren. 

Door het idee waar ik zo enthousiast over ben alvast op een bepaalde manier uit te werken, is het uit mijn hoofd en kan ik me focussen op mijn boek. 

Samenvattend: 

• stel prioriteiten en bepaal aan de hand van je eigen behoeften aan welk verhaal je eerst gaat werken;
• schrijf een schaduwverhaal;
• maak je hoofd leeg door je ideeën alvast op papier te zetten;
• wissel gewoon lekker af met andere activiteiten;
• zet niet zoveel druk op jezelf om je boek snel af te hebben, maar neem je tijd en vergeef jezelf als je tussendoor afgeleid raakt door een ander idee.